Պարապմունք 64.

Հարցերի քննարկում, բանավոր հաշվարկ:
Թեմա՝ Ռացիոնալ թվերի գումարումը


Միևնույն նշաններով ռացիոնալ թվերի դեպքում՝

 Միևնույն նշաններով ռացիոնալ թվերը գումարելու համար պետք է՝

  • գումարել թվերի մոդուլները
  • արդյունքի դիմաց դնել գումարելիների ընդհանուր նշանը

    օրինակ՝
    -3/14+(-1/14)=-(|-3/14|+|-1/14|)=-(3/14+1/14)=-4/14=-2/7

    Տարբեր նշաններով ռացիոնալ թվերի գումարումը

Տարբեր նշաններով ռացիոնալ թվերը գումարելու համար պետք է՝

  • մեծ մոդուլից հանել փոքր մոդուլը

արդյունքի դիմաց դնել մեծ մոդուլով գումարելու նշանը

-5/14+9/14=+(|+9/14|-|-5/14|)=+4/14=2/7
Կատարիր գործողությունները՝
8/9+5/9 = 1(4/9)
17/25-8/25
31/40-11/40
31/32+63/32
Առաջադրանքներ գրքից՝

Պարապմունք 64.
Հարցերի քննարկում, բանավոր հաշվարկ:
Թեմա՝ Ռացիոնալ թվերի գումարումը

Միևնույն նշաններով ռացիոնալ թվերի դեպքում՝

 Միևնույն նշաններով ռացիոնալ թվերը գումարելու համար պետք է՝

  • գումարել թվերի մոդուլները
  • արդյունքի դիմաց դնել գումարելիների ընդհանուր նշանը

    օրինակ՝
    -3/14+(-1/14)=-(|-3/14|+|-1/14|)=-(3/14+1/14)=-4/14=-2/7

    Տարբեր նշաններով ռացիոնալ թվերի գումարումը

Տարբեր նշաններով ռացիոնալ թվերը գումարելու համար պետք է՝

  • մեծ մոդուլից հանել փոքր մոդուլը

արդյունքի դիմաց դնել մեծ մոդուլով գումարելու նշանը

-5/14+9/14=+(|+9/14|-|-5/14|)=+4/14=2/7
Կատարիր գործողությունները՝
8/9+5/9 = 1(4/9)
17/25-8/25 = 9/25
31/40-11/40 = 1/2
31/32+63/32 = 1(11/16)
Առաջադրանքներ գրքից՝

Ռացիոնալ թվերի գումարումՌացիոնալ թվերի գումարում 2




Արքիմեդ

Արքիմեդին նաև ասում են Արքիմեդես։ Նա ծնվել է մ․ թ․ ա․ 287 թվականին։ Սիլիցիա կղցում Սիրակուզա նավահանգստային քաղաքում։ Մահացել է մ․ թ․ ա 212 թ։ Ապրել է 75 տարի։ Ապրել է նաև Սիրկուզայում և Ալեկսանդրիայում։ Նրա քաղաքացիությունը եղել է Սիրկուզան, իսկ ազգը Հույն։ Նա եղել է՝ մաթեմատիկոս, աստղագետ, գյուտարար, ռազմական ինժիներ, փիլիսոփա և ճարտարագետ։ Նրա հոր անունը եղել է Ֆիդաս։ Արքիմեդը լիքը բացահայտություններ է արել, որը հայտնի է ամբողջ հունական աշխարհում։ շատ մեխանիկական կոնստրուկցիաների՝ դաշտերի ոռոգման մեքենաների, ջրամբարձ մեխանիզմների, լծակների համակարգերի, մեծ ծանրություններ բարձրացնելու ճախարակների «վերամբարձ կռունկներ», ռազմական մետաղական սարքերի սարգելու շնորհիվ։ Արքիմեդը կառուցել է մի լծակ, որով կարողացել է իջացնել «Սիրակոսիա» նավը։ Կա մի թևավոր խոսք, որը ըկել է Արքիմեդից «Տվեք ինձ հենման կետ, և ես կշրջեմ երկիրը»։ Իր Շիրմաքարը ավանդել էր գունդ և գլան, որը եղել է երկրաչափոկան պատկերների խորհրդանիշը։

This slideshow requires JavaScript.

Գործնական աշխատանքներ

Փակագծում տրված բառերը համաձայնեցրո՛ւ ընդգծված դերանունների հետ: 

Ոչ ոք չիմացավ, թե որտեղի՛ց  հայտնվեց:

Ոչ մեկը  չփորձեց հակաճառել, նա այնքա˜ն բարկացած էր: 

Բոլոր ճանապարհները մի տեղ են տանում : 

Բոլորը հրավիրված էին կիրակի օրվա հավաքին: 
Կարծես թե ամբողջ քաղաքը հրապարակ լցվեց։ 

Ամբողջը դարձավ կրակի բաժին: 

Տրված գոյականները դարձրո´ւ հոգնակի և տեղադրի´ր նախադասությունների մեջ: 

Կետորս,  հրացան, նավապետ, շնաձուկ, ժամացույց: 

Բոլոր նավապետներըն էլ երազում են չբացահայտված կղզիներ գտնել: 

Մեզ ասացին, որ բոլոր ժամացույցները հետ են ընկել, ու ոչ մեկը նույն ժամը ցույց չի տալիս: 

Ասում են, որ շնաձկներին արյան հոտն է հրապուրում: 

Այդ տարածքում աշխատող կետորսները  հետևում էին կետին ու վախենում էին ,թե ևս մեկին այնուամենայնիվ կվնասի: 

Ցուցադրվող հրացանները այդ նույն զինագործի որդիներն ու թոռներն էին սարքել: 


Ժխտական ապ, դժ, տ, ածանցներով կազմի՛ր տրված բառերի հոմանիշները:
Անգույն-դժգույն, 
անբախտ- դժբախտ, ապաբախտ
անգետ- տգետ
 անշնորհք- ապաշնորհ
անարդյունք- ապարդյուն
 անօրեն-ապօրինի
 անձև- տձև
 անգեղ- տգեղ
 անհաճո- տհաճ
 անգոհ- դժգոհ

 Առանձնացրո՛ւ այն բառերը, որոնք ժխտական նախածանց ունեն: 

Անարվեստ, անդեմ, անդուռ, անիվ, անսիրտ, անահ, անուշ, անմահ, անուն, դժոխք, դժգոհ, դժբախտ, դժնի, դժկամ, ապագա, ապարդյուն, ապերախտ, ապուր, ապաշնորհ, ապուշ, ապտակ, տարի, տկարտհաճ, տպել, տգեղ, տխուր, չամիչ, չտես, չկամ, չարիք:

 Ժխտական նախածանցների իմաստները վերջածանցներով արտահայտելով՝ կազմի՛ր տրված բառերի և բառապակցության հոմանիշները:

Դժգույն, անպոչ, անկուռ (անթև), անքուն:

Գունատ, պոչատ, կռնատ, քնատ

Գործողության անունը դարձրո՛ւ այդ գործողության հետ կապված առարկայի անուն: Ընդգծի՛ր գործածված ածանցները:

Քերել, գրել, կապել, քամել, թակել, ըմպել, բացել, գործել, խաղալ, ուտել, խմել, հագնել, ձգել, փակել,  ճոճել, զսպել, ջնջել, ծածկել, օրորել:

Քերիչ, գրիչ, կապոց, քամիչ, թակիչ, ըմպելիք, բացիչ, գործիք, խաղալիք, ուտելիք, խմիչք, հագուստ, ձգան, փական, ճոճանակ, զսպանակ, ջնջոց, ածկոց, օրորոց։